Bronkhorst in de Achterhoek, een stad met 90 inwoners en bekend als het kleinste stadje van Nederland. Of het daadwerkelijk de kleinste stad is, wordt over getwist. Feitelijk is Staverden op de Veluwe de kleinste stad van ons land, met stadsrechten sinds 1298 en slechts 30 inwoners. In de praktijk is het niet meer dan een buurtschap rondom het mooie Kasteel Staverden. Daarnaast zijn er nog een aantal plaatsen die graag deze ‘titel’ willen aannemen, het is maar net met welke maateenheden je meet en met welke bril je ernaar kijkt. Toeristisch gezien profileert Bronkhorst zich echter zeker wel met deze titel.
Een bezoek aan Bronkhorst
Bronkhorst behoort tot de gemeente Bronckhorst, welke bestaat uit 44 dorpen en buurtschappen. Met een oppervlakte van een kleine 29.000 hectare behoort het ook nog tot de grotere plattelandsgemeenten. Bronkhorst ligt in de Achterhoek tussen Zutphen, Doetinchem en Arnhem. Schilderachtig gelegen midden in het platteland en ten oosten van de rivier de IJssel, waarover een veerpontverbinding is met Brummen.
Openluchtmuseum
Wandel je door Bronkhorst, dan is het net alsof je door een openluchtmuseum wandelt. Het historisch karakter is bewaard gebleven, wat zeker te zien is aan zowel de huizen en gebouwen, de straatstenen, de bewegwijzering als de straatverlichting. Bronkhorst heeft stadsrechten sinds 1482 en een beschermd stadsgezicht. Het telt zelfs 38 rijksmonumenten. Parkeren is dan ook noodzakelijk op de parkeerplaatsen buiten de kern aan de Onderstraat of aan de Veerweg als je met het pontje vanaf Brummen komt.
Voormalige kasteel Bronkhorst
Het stadje is ontstaan als boerennederzetting bij het voormalige kasteel Bronkhorst, het stamslot van de Heren van Bronckhorst die in de middeleeuwen vooraanstaande edellieden waren. Het middelpunt is de kerk, ofwel de Kapel van Bronkhorst, die je vanuit alle hoeken van het stadje kunt zien. Aan de rand is de kasteelheuvel gelegen met slechts enkele kleine zichtbare restanten van het kasteel. Helaas zijn de stadsmuren en gracht verdwenen.
Heerlijk zitten op het terras
Midden in het centrum is Restaurant Herberg De Gouden Leeuw gelegen. Daterend uit het midden van de 17e eeuw en een begrip in Bronkhorst en de regio. De Gouden Leeuw heeft aan alle zijden terrassen die tezamen met het terras van het schuin tegenover gelegen café-restaurant Het Wapen van Bronkhorst zorgen voor een heerlijke sfeer. Bij mooi weer zitten de terrassen gegarandeerd vol. Bronkhorst is een enorme toeristische trekpleister.
Wandelen
Een wandeling door Bronkhorst is uiteraard een enorme aanrader. Een routebeschrijving heb je in het stadje niet nodig, struin zelf heerlijk rond en proef de sfeer. Er zijn slechts 3 hoofdstraten en 4 zijstraatjes. De Bronkhorstroute van 3 kilometer, aangegeven met blauwe pijlen, leidt je ook nog eens om Bronkhorst heen. Op internet is een enorme diversiteit aan rondwandelingen in vele afstanden rondom Bronkhorst te vinden, zoek hiervoor eventueel ook op Steenderen.
Een andere mooie wandeling is de ‘Van molen tot molenroute’ van 9 kilometer, aangegeven met gele pijlen. Deze wandelroute leidt je uiteraard door Bronkhorst en langs de authentieke Bronkhorstermolen; een korenmolen uit 1844. Maar ook langs de Molenkolk, over het platteland naar het gehuchtje Rha met korenmolen De Hoop uit 1879 en over de IJsseldijk.
Ook in de wijdere omgeving zijn vele prachtige wandelingen te maken. De gemeente Bronckhorst is in 2018 zelfs uitverkoren tot wandelgemeente van het jaar. Op deze website vind je andere routetips.
Wat je nog meer moet zien?
Bezoek Fruitbedrijf Horstink in Rha, gelegen op zo’n 4 kilometer van Bronkhorst. Het fruitbedrijf omvat een fruitboerderij, boomgaard en boerderijwinkel, heeft een terreinoppervlak van 16 hectare en er zijn meerdere activiteiten te beleven. In het voorjaar is er een bloesemwandeling door de boomgaard te volgen. Wandel je de ‘Molen tot molenroute’, dan ligt fruitbedrijf Horstink op de route.
Bierbrouwerij de Bronckhorster Brewing Company in Rha. Deze lokale bierbrouwerij vind je op het platteland van Rha. De brouwerij is gecreëerd in een schuur van boerderij Rodenburg. Er is een Biergarten, een winkel en je kunt er een rondleiding reserveren. De brouwerij kent een grote diversiteit aan bieren en heeft in 2020 een bijzonder Achterhoeks bier uitgebracht; de Groene Buizerd, een groen hennepbiertje. Deze brouwerij ligt eveneens op de route van de Molen tot molen wandelroute. Proef de bieren van de Bronckhorster Brewing Company op hun terras of op het terras van Herberg de Gouden Leeuw in Bronkhorst.
Dickens in Bronkhorst
Dickens heeft in Bronkhorst altijd een belangrijke rol gespeeld. In het verleden was in een voormalige stadsboerderij een Dickens Museum annex rariteitenwinkel en theaterzaaltje gevestigd en daarnaast werd er een Dickens Winterfestival gehouden. Het museum is verhuisd naar het dorpje Braamt voorbij Doetinchem en is geopend vanaf Pasen tot het 1e weekend van september: ieder weekend tussen 11:00 en 17:00 uur.
GRATIS VERZENDING
De mooiste fietsweekendjes van België
Ontdek de hoogtepunten van België en Vlaanderen & Wallonië op de fiets!
GRATIS VERZENDING
De 100 mooiste
e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
De mooiste fietsweekendjes van België
Ontdek de hoogtepunten van België en Vlaanderen & Wallonië op de fiets!
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Geschreven door gastschrijver Dianne Ebrecht (1973).
Geboren en getogen Sallandse en moeder van twee zonen. Inmiddels al 25 jaar gelukkig in de Achterhoek. Dianne houdt van wandelen, waarbij haar fotocamera vaak mee op pad gaat. Haar wandeltips bundelt ze ook op haar eigen website.