Daar waar de wegen van de Maas en Waal zich scheiden, staat een fier kasteel: Slot Loevestein. Een historisch fort, op de grens van drie provincies, namelijk Zuid-Holland, Gelderland en Noord-Brabant. Een kasteel spreekt altijd tot de verbeelding: ridders, veldslagen, kanonnen en schranzende edelen. Deze wandeling naar Slot Loevestein begint in Woudrichem, het sfeervolle, fotogenieke vestingstadje met glimmende klinkerstraatjes en historische panden. Geschiedenisles op wandelschoenen dus!
Woudrichem, Woerkum of Zalmstad
Als je via de Koepoortstraat de vesting in komt, is het alsof je het verleden instapt. Dat vonden ook tv- en filmmakers, die Woudrichem en omgeving als decor gebruikten. Zo werden er scènes van de film ‘Oorlogswinter’ en de tv-serie ‘Dokter Tinus’ opgenomen.
De grote Sint-Martinuskerk en het visserijmuseum zie je al meteen bij binnenkomst aan je rechterhand. Woudrichem – of Woerkum, zoals de inwoners zelf zeggen – was vroeger bekend om zijn zalmvisserij. In het museum kom je daar meer over te weten en op de kade van de Afgedamde Maas staat nog een standbeeld van een zalmvisser.
Om de hoek bij het museum kun je een kazemat bezoeken: een kazemat is onderdeel van een vesting. Een stenen ruimte van waaruit vroeger geschoten werd. Gelukkig heeft de kruitkelder nu een allesbehalve oorlogszuchtige bestemming. Hier bevindt zich namelijk Brasserie Zus, waar je onder de gewelven aanschuift aan een lange tafel en het moeilijk kiezen is uit de zelfgebakken taarten in de vitrine. Buiten op het terras heb je uitzicht over de vesting en de korenmolen ‘Nooit gedagt’. Kriskras door de klinkerstraatjes van Woudrichem en over de vestingwallen loop je richting het voet-fietsveer Loevestein.
Schipper, mag ik overvaren
Woudrichem heeft ook een historische haven, maar de veerboot vaart vanaf het kleine haventje waar plezierboten liggen. Het bordje bij aankomst laat niks te raden over. Overvaren mag, als je maar betaalt. Maar het prachtige uitzicht tijdens de korte overtocht is eigenlijk onbetaalbaar, dus het tolgeld is een koopje. Een grensoverschrijdend vaartochtje, want vanuit Noord-Brabant vaar je hier de provincie Gelderland in.
Het is Hollands waterlandschap op zijn mooist: “Brede rivieren die traag door oneindig laagland gaan”, zoals de dichter Marsman het omschreef.
Slot Loevestein, het kasteel van Hugo de Groot en Floris
Over een asfaltpad wandel je door het Munnikenland richting Slot Loevestein. Je kunt het kasteel niet missen, tenzij je je onderweg nog bedenkt en naar Gorinchem wil gaan. Deze vestingstad aan de overkant van het water werd in 2021 door de ANWB tot mooiste vestingstad van Nederland gekozen. Het is zeker een bezoek meer dan waard. Vlak voor Loevestein bevindt zich de aanlegsteiger van het pontje naar Gorinchem.
Maar deze tocht gaat richting Loevestein, het slot dat bekend werd door Hugo de Groot, een Nederlandse rechtsgeleerde en schrijver. Hij zat er gevangen en ontsnapte in 1621 uit het kasteel door in een boekenkist te kruipen. Eeuwen later was Loevestein ook het decor voor een aantal scènes uit de tv-serie ‘Floris’.
Er is altijd wel iets te beleven in en om het kasteel, de voorburcht en het soldatendorp van Loevestein. Je krijgt je eigen kasteelsleutel mee en ontdekt zo alle verhalen over het roemruchte verleden van dit fort.
Na Slot Loevestein vervolg je het asfaltpad, met het kasteel aan je rechterhand. Bij de kruising met een (camper)parkeerplaats ga je rechtdoor, de Schouwendijk op. Dit is de oude verbindingsweg met Loevestein.
Door het Munnikenland
Je wandelt nog steeds door het Munnikenland, een natuur- en cultuurgebied dat de afgelopen jaren flink op de schop is gegaan. Er ontstonden overstromingsgebieden, waar je honderden watervogels kunt spotten op en boven het spiegelende wateroppervlak. Er grazen kuddes Rode Geuzen (runderen) en Konikpaarden. Je hoeft hier niet op het pad te blijven, Munnikenland is een zgn. struingebied.
Bij een kruispunt – met een groot diervoederbedrijf voor je – ga je linksaf, de nieuwe Wakkere Dijk op. Waar de dijkweg naar links buigt, daal je af door het weiland en kom je via een hek op de weg. Je loopt tegen de N322 aan en houdt die aan je linkerkant. Na de Wilhelminasluis over de Afgedamde Maas, ga je een stukje verder bij knooppunt 26 rechtsaf, weer een dijk op. Je wandelt boven het natuurgebied Struikwaard. Via de Maasdijk, Sluis en Schapendam kom je Woudrichem weer binnen. Met nog een laatste blik op de korenmolen.
Deze wandeling heeft als startpunt het parkeerterrein aan het Arsenaal, bij Brasserie Zus. Maar ook als je de auto ergens anders parkeert, is het historische centrum en het fiets- en voetveer naar Loevestein niet te missen.
Praktisch
- Wandelroute: 14 kilometer, inclusief wandeling door vesting Woudrichem. Deze wandeling is niet helemaal gevolgd, maar is een goede leidraad.
- Parkeren: kan op verschillende plekken aan de rand van de vesting en is gratis: Schapendam, Arsenaal en bij Baks Bastion.
- Toeristische informatie: VVV van Woudrichem zit in de Wereldwinkel, Kerkstraat 7.
De mooiste fietsweekendjes van België
Ontdek de hoogtepunten van België en Vlaanderen & Wallonië op de fiets!
De 100 mooiste e-bike routes van Nederland
Het meest complete e-bike fietsboek van Nederland. Maar liefst 100 routes in alle provincies.
Dit artikel is geschreven door:
Dit artikel en fotografie zijn een bijdrage van gastschrijver Margo Kwinten.
Margo is projectleider sociaal domein/bibliothecaris. Samen met haar man loopt ze momenteel het Zuiderzeepad. Als echte bibliothecaris leest ze veel, haar interesse in cultuur en geschiedenis brengen haar naar bijzondere plaatsen in Europa. Eilanden fascineren Margo in het bijzonder, daar schrijft ze over op haar blog.